Δημιουργώντας το ζευγάρι

Αμέσως μετά τον γάμο, το ζευγάρι θα χρειαστεί να καταβάλει τεράστια προσπάθεια προσαρμογής για να δημιουργήσει τους κανόνες της κοινής ζωής του. Προϋποθέτει συμφωνίες, συμβιβασμούς ακόμα και υποχωρήσεις. Σιωπηρά ή ανοικτά, το νιόπαντρο ζευγάρι καλείται ν’ αντιμετωπίσει και να συμφωνήσει σε μία σημαντική σειρά θεμάτων από τα πιο ανώδυνα μέχρι τα πιο βασικά. Αυτή η σύμπνοια θα πρέπει να επιτευχθεί σε κάθε τομέα της ζωής: στον τρόπο διατροφής, ξεκούρασης και ψυχαγωγίας, στους κανόνες υγιεινής, στα προγράμματα της τηλεόρασης, στις διακοπές και στον επαγγελματικό τομέα… Η δουλειά που απαιτείται είναι τεράστια. Πρέπει να συνδυαστούν δύο διαφορετικά είδη διαπαιδαγώγησης κατά την παιδική τους ηλικία, δύο διαφορετικοί τρόποι σκέψης. Δύο άνθρωποι συνδέονται σε έναν κοινό αγώνα . Αυτό είναι η αξία της σχέσης. Χρειάζεται συγκατασκευή της πορείας ζωής και θετικός επαναπροσδιορισμός όταν κάτι αλλάζει.

Το είδος της σχέσης που δημιουργεί το νέο ζευγάρι έχει σημαντικές και μακροχρόνιες συνέπειες. Οι μηχανισμοί επίλυσης των προβλημάτων θα λειτουργήσουν για όλη τη διάρκεια της σχέσης. Πρέπει να ορίσουμε εξαρχής τον τρόπο με τον οποίο θα ρυθμίζουμε πραγματικά τις διαφωνίες και θα δίνουμε οριστική λύση στα προβλήματα. Πρέπει να συντηρείται η ποιότητα της σχέσης για να παραμένει ο έρωτας δυνατός και ζωντανός. Η ζωή του ζευγαριού απαιτεί εγρήγορση και προσοχή για να μείνει ζωντανός ο έρωτας. Πρέπει να του αφιερώνουμε συνεχώς χρόνο και προσοχή.

Διατήρηση της ποιότητας της συζυγικής σχέσης

-Μια σταθερή φιλία. Η επαρκής επικοινωνία και η καλή διάθεση για λύση καθώς επίσης και η αμοιβαία κατανόηση με ειλικρίνεια και χωρίς υπεκφυγές, κρίνονται απαραίτητα συστατικά.

-Πολλή τρυφερότητα.

Η ταύτιση της τρυφερότητας μ’ ένα σεξουαλικό αίτημα σκοτώνει όχι μόνο την ερωτική επιθυμία, αλλά και την τρυφερότητα στις περισσότερες γυναίκες. Συχνά οι άντρες δεν διαχωρίζουν το τρυφερό από το ερωτικό άγγιγμα. Πολλές φορές αυτό δημιουργεί πρόβλημα και οι γυναίκες σύντροφοι αρχίσουν, σταδιακά, ν’ αρνούνται κάθε σωματική επαφή, με αποκορύφωση την αποξένωση.

-Μια ισορροπημένη σεξουαλικότητα (και για τους δύο συντρόφους!) Αυτό που ενώνει ένα ζευγάρι είναι η ισορροπημένη σεξουαλικότητα, κατά την οποία οι επιθυμίες των δύο συντρόφων συναντιούνται σταθερά και χαρίζουν αμοιβαία ικανοποίηση. Η ισορροπημένη σεξουαλικότητα προσφέρει χαρά, αυτοπεποίθηση, σιγουριά και αισιοδοξία. Είναι απαραίτητο να μπορούμε να αφουγκραζόμαστε τόσο τις δικές μας ανάγκες όσο κι αυτές του συντρόφου μας. Ο υπέρμετρος εγωισμός, αλλά και η μεγάλη δοτικότητα στους ‘εκτός οικογένειας’, βλάπτουν τη σχέση. Εξάλλου, οι πικρίες και όλα όσα συσσωρεύουμε μέσα μας χωρίς να εκφράζουμε, αναστέλλουν την επιθυμία. Τέλος, οι καλοί εραστές πρέπει να είναι και σωστά ενημερωμένοι. Πολλοί λίγοι μπορούν να μετατρέψουν τον έρωτα σε εκλεπτυσμένη τέχνη, σε μια ένωση ψυχών και σωμάτων που μεταμορφώνει τον κοινό οργασμό σε σχεδόν μυστικιστική έκσταση.

Η συζυγική ζωή των γονιών είναι καταλυτική για την καλή ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη του παιδιού ως προς την ωρίμανση της δικής του σεξουαλικότητας. Η μητέρα καλείται να «απογοητεύσει» το παιδί, επιτρέποντάς του να προσδιορίσει τα όριά του, αφού πρώτα η ίδια έχει ξεκαθαρίσει τα δικά της. Ο πατέρας από την άλλη καλείται να κάνει τον κυματοθραύστη, προστατεύοντας τη γυναίκα του ως σύντροφό του, αλλά και το παιδί που σοκάρεται αντιλαμβανόμενο το διττό ρόλο της μητέρας του, που ως τότε αγνοούσε. Με αυτόν τον τρόπο η σχέση από δυαδική (μάνα-παιδί) μετατρέπεται σε τριαδική (μάνα-πατέρας-παιδί) και εξομαλύνει την αποδοχή των διαφορετικών μελλοντικών ρόλων στη ζωή του.

-Επικοινωνία πάλι και πάντα. Η έλλειψη επικοινωνίας είναι η κυριότερη αιτία διαζυγίου. Οι δύο σύντροφοι πρέπει να συζητούν, να συζητούν διαρκώς, τόσο για να αντιμετωπίζουν τις προστριβές και τις παρεξηγήσεις  όσο και για να μαθαίνουν τα συναισθήματα, τα προβλήματα, τις προσωπικές αλλαγές του άλλου. Ο σύντροφός μας δεν μπορεί να μαντεύει τις πικρίες ή την καταπιεσμένη οργή μας. Δεν θα προσέξει ό,τι μας πληγώνει λέγοντας το ένα ή το άλλο, ούτε ότι περιμένουμε από αυτόν μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, αν δεν το εκφράσουμε καθαρά. Πρέπει να το λέμε συνεχώς, προσέχοντας τον τρόπο έκφρασης ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο ήπιος και όχι προσβλητικός. Μην περιμένετε από τον (την) σύντροφό σας ν’ αντιληφθεί τα εκλεπτυσμένα υπονοούμενά σας και μάθετε να εκφράζετε ξεκάθαρα αιτήματα αντί για διαμαρτυρίες και παρατηρήσεις.

Συμβιβασμοί για χάρη της συζυγικής ζωής

Όταν επιλέγουμε κάποιον για να ζήσουμε μαζί, ελπίζουμε πως θα νιώθουμε καλύτερα, πως θα είναι καλύτερη η αυτοεκτίμησή μας. Τουλάχιστον, αυτό προσδοκούμε. Συμβαίνει όμως έτσι; Κι αν ναι, ισχύει και για τους δύο συζύγους;

-Ποιος από τους συζύγους ωφελείται περισσότερο;

Έρευνες που έχουν γίνει ως τώρα δείχνουν ότι συνήθως ευνοείται περισσότερο ο άντρας παρά η γυναίκα.

-Η τέχνη του να μοιράζεστε τους ρόλους

Οι θυσίες της συζυγικής ζωής θα πρέπει να γίνονται κι από τις δύο πλευρές, έτσι ώστε να υπάρχουν «διαφορετικοί τομείς αρμοδιότητας»: καθένας αναλαμβάνει έναν. Στα ζευγάρια που ζουν αρμονικά, οι αρμοδιότητες είναι ισότιμες και ο ένας σέβεται τον τομέα του άλλου. Για να μπορούν δυο άνθρωποι να ζουν μαζί για καιρό, δεν μπορεί να ασχολείται μόνο ο ένας με τα ευχάριστα πράγματα και όσα αναγνωρίζονται από τους άλλους. Η κοινή ζωή τους θα πρέπει να δίνει και στους δύο την ευκαιρία να «τροφοδοτούν» την αυτοεκτίμησή τους.

Όταν η κοινή ζωή του ζευγαριού είναι αρμονική, καθένας χωριστά νιώθει χαρά με την επιτυχία του άλλου. Έτσι τονώνεται η αυτοεκτίμηση και των δύο.

Γιατί γίνονται καβγάδες;

Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί καβγαδίζει ένα ζευγάρι; Η απάντηση είναι απλή: για να κερδηθεί η χαμένη αυτοεκτίμηση του ενός από τους δύο συζύγους…

Ο καβγάς είναι αναπόσπαστο κομμάτι της συζυγικής σχέσης. Υπάρχουν «φυσιολογικοί» καβγάδες όπου και οι δύο εκφράζουν τις απογοητεύσεις και τις προσδοκίες τους, και τότε μπορεί η σχέση τους να βελτιωθεί. Έπειτα από έναν τέτοιο καβγά, κανείς δε νιώθει ταπεινωμένος και δεν έχει θιγεί η αυτοεκτίμησή του.

Υπάρχουν, όμως, και «αρρωστημένοι» καβγάδες. Αυτοί δεν οδηγούν σε κάποια λύση και τραυματίζουν την αυτοεκτίμηση των συζύγων. Πρόκειται για κατηγορίες και προσβολές που δε βοηθούν κανέναν, ούτε να εξελιχθεί, ούτε ν’ αλλάξει συμπεριφορά. Λέγονται πολύ βαριές κουβέντες, που τραυματίζουν ανεπανόρθωτα και δεν ξεχνιούνται. Υποδηλώνουν μια συνειδητή ή ασυνείδητη προσπάθεια για να επιβληθεί η εξουσία.

Στον παρακάτω πίνακα, αντιπαραβάλλονται οι συνθήκες καβγάδων και οι διαφορετικοί επιθυμητοί στόχοι:

Επίλογος

Μέσα από τον έγγαμο βίο, οι άνθρωποι εξελίσσονται παράλληλα, ωριμάζουν και αλλάζουν. Οι κοινές συμφωνίες που έγιναν στην αρχή της σχέσης με βάση τις ανάγκες και των δύο συντρόφων για εκείνη την περίοδο, στην πορεία πρέπει να επαναπροσδιορίζονται. Δεν υπάρχουν κανόνες, κάθε ζευγάρι έχει τη μοναδικότητά του, τη δική του τελειότητα, που ξαφνιάζει και αιφνιδιάζει λειτουργώντας εξισορροπιστικά. Πρέπει να αναζητούμε τους δεσμούς που μας ενώνουν και όχι αυτά που μας χωρίζουν. Άλλωστε μια σχέση έτσι ξεκινά, αναζητώντας τα κοινά σημεία και με βάση αυτά πορευόμαστε. Ας τα διατηρήσουμε ζωντανά και ακμαία.

Νικολέττα Καμβά
Ψυχολόγος